29 Ocak 2009 Perşembe

sözlü mizah ustalarımız:
BORAZAN TEVFİK
VE
ÜÇ ANEKDOT

...................     sevdakâr çelik  
Halk dilinde sözlü edebiyat geleneğine uygun olarak yaşayan anonim ürünler vardır.
Bunlardan biri de, adına FIKRA dediğimiz nükteli küçük hikâyeciklerdir. Tanınmış kişiler, meslekler, uluslar, hayvanlar, varlıklar (...) hakkında anlatılan bu hikâyeler, şaşırtıcı ve etkileyici bir cümle (nükteli söz) üzerine temellenir. Bir dünya görüşü belirten, ders veren bu söz, aynı zamanda "güldürme öğesi" olarak işlev görür.
Ünlü nüktedanımız Borazan Tevfik'e ilişkin anekdotlar da, bildik fıkralar gibi kabul görmüş, uzunca bir dönem söyleşilere renk katmıştır.
İlginç, şaşırtıcı ve oldukça etkileyicidir bu öyküler... tam da, "Taşı gediğine koymak" deyimine denk düşer.
Borazan Tevfik'in zekâ pırıltıları taşıyan anekdotları, o günkü toplumsal yapımıza ilişkin bilgiler de sunmaktadır bize. Bunlar; folklorik değerleri yanında; tarih, siyaset ve sosyolojiye de katkı sağlayacak nitelikte anekdotlardır.
Kıvrak zekâsıyla muzipliğine sevimlilik katan Tevfik Bey'in üç keyifli öyküsünde şimdi sıra...
1=PhotobucketBoraza n Tevfik, merhum Cemil Paşa'nın Şehremini olup birçok yeri istimlak ederek cadde ve park yapmakla meşgul olduğu bir sırada bıyıklarını kestirmişti. Bir gün Haydarpaşa vapurunda Tevfik'e sordular:
—Maşallah Tevfik Bey, hani bıyıklar?
Borazan Tevfik Bey, ciddi bir tebessümle şu cevabı verdi:
- Cemil Paşa istimlak etti!
2=PhotobucketMeşrutiyetin ilanından sonra halk arasında bir sınıf ve zümre rekabeti başlamıştı. Rekabet özellikle Selaniklilerin üstünde toplanıyor, memuriyetlere onların tayin edilmesi, her alanda onlara kolaylık gösterilmesi halkı sinirlendiriyordu.
Bu durum hakkında düşüncesini soranlara Borazan Tevfik şu cevabı verdi: —Selanikliler geldi, "Kalkın ey ehl-i vatan!" dediler. Kalktık, onlar oturdu... Biz ayakta kaldık.
3=PhotobucketBir gün, Tevfik'in yanında, gayet müşkülpesent bir muhasebecinin sözü geçiyormuş. Bu adam fevkalade titiz, herkesten şüphe eder, her işte kılı kırk yararmış.
Bir aralık Borazan Tevfik der ki:
-Öyle yaman heriftir ki, Azraile ruhunu teslim ederken bile sıkılmadan makbuz isteyecek.
*
Anekdotlar, Hilmi YÜCEBAŞ'ın 'Türk Mizahçıları(1958) adlı yapıtından alınmıştır.

Hiç yorum yok: